Hei wyt yn iawn? – Dim wedi marw neu rhywbeth felly!

Dyna oedd neges tecs a gefais gan ffrind ychydig ddyddiau yn ôl.

Y rheswm am ei neges oedd nad oeddwn wedi postio ar fy tri blog ers y rhan orau o dair wythnos.

Felly meddylais well esbonio'r hyn sydd wedi bod yn digwydd.

Ers cyn Naolig ‘roeddwn wedi cynllunio gweithgaredd hyd at ddechre mis Mai gan obeithio cael fy newis fel ymgeisydd i’r y Democratiaid Rhyddfrydol yn arwain ymgeisydd ar gyfer y Rhanbarth Canolbarth a Gorllewin Cymru. Mae’r blog -Gwynoro dros Canolbarth a Gorllewin Cymru – yn amlinellu yn fwy cyflawn. Ond nid felly ty trodd pethau allan oherwydd i’r aelodau y parti yn y rhanbarth meddwl yn wahanol, fel yr adroddwyd yn y Western Mail, gan ddewis William Powell.

Felly ‘roedd yn angenrheidiol newid cynllun a chyfeiriad. Yn ffodus roeddwn wedi addo fynd i Lundain i ymweld a theulu a ffrindiau, a hefyd, ar ôl bwlch o 28 o flynyddoedd cwrdd i fyny a’r Arglwydd David Owen. Wrth reswm soniasom am ddyddiau yr SDP, Y Gynghrair, cyfnod y Clymblaid, dyfodol i ddemocratiaeth cymdeithasol, y cythrwfl yn y Blaid Lafur a'r achos dros Cynghrair Flaengar i drechu y Torïaid.

Felly, cefais gyfle i ymlacio, ail feddwl pethe a llunio cynllun newydd o weithredu ar gyfer y tri mis nesaf.

Felly, ‘rwyn barod nawr i fynd ati unwaith eto ar ol ychydig ysbaid.  

Yn ganolog i’r blogio a gwneud fideos fydd cynnig barn a sylwadau diduedd, cyn belled ag y bydd hynny'n bosibl, ar yr ymgyrch etholiad Cynulliad Cymru wrth iddo ddatblygu yn yr wythnosau nesaf. Yna, wrth gwrs, ar ôl etholiad y Cynulliad, fel yr oedd wedi'i drefnu yn barod, chwarae rhan weithredol yn ymgyrch refferendwm yr UE.

Nawr dros y dair wythnos olaf mae nifer o bethau wedi digwydd oedd yn yn rhagweladwy ond hefyd fel bob amser eraill nas rhagwelwyd. Yn y categori olaf wrth gwrs mae’r ymosodiad terfysgol ym Mrwsel, gwelliant Llafur yn y polau piniwn, ymddiswyddiad Ian Duncan Smith ac ffiasgo gyllideb George Osborne. Gwelwyd hefyd dyrchafiad i dri o ASau Ceidwadol Cymru yn y Llywodraeth. Ar ben hyn cafwyd datgeliadau diddorol gan David Laws a Nick Clegg am ddigwyddiadau tu n’ol i’r lleni am Lywodraeth y Glymblaid. Ond mwy am hyn i gyd cyn hir.

Mae na digwyddiadau'r rhagweladwy wedi cymeryd lle hefyd megis holl drafferthion a helynt diddiwedd o fewn UKIP, yma yng Nghymru a hefyd ledled y DU, yna Boris Johnson yn gynyddol yn gwneud llanastr yn eu osodiadau ar Brexit, hefyd y refferendwm UE yn agor yn ehangach y craciau sydd yn y Blaid Doriaidd, ymgyrch i fod yn Arlywydd nesaf yr Unol Daleithiau ac i gloi canfyddiadau pôl piniwn Cymru.

Felly mae llawer i’w ysgrifennu a gwneud sylwadau amdanynt o’r penwythnos hwn ymlaen

Pan welais y neges tecs meddylais am gan Dafydd Iwan – ‘Yma o Hyd’ – ymysg un o’m ffefrynau - y don a’r geiriau a hefyd perfformiad a llais Dafydd yn ei anterth. Yr oedd hefyd atgof o gan y Dubliners am Joe Hill..     

Beth bynnag byddaf yn ôl yn fuan iawn!

'Pam mae rhywun sydd ag enw mor Gymreigedd a 'hanes' iddo yn sefyll yn erbyn arweinydd Plaid Genedlaethol Cymru'?

Felly aeth y llais ar ddiwedd y ffôn pan yn fy swyddfa yng Nghaerdydd

Roedd yn Medi 1967 ac roeddwn newydd cael fy newis gan Blaid Lafur Etholaeth Caerfyrddin fel ei ymgeisydd i yn erbyn Gwynfor Evans yn yr etholiad cyffredinol nesaf a ddaeth fel trodd allan yn 1970. Mae y modd ddigwyddodd yr holl beth yn destun i’r llyfr rwy'n ysgrifennu ar hyn o bryd!

Yn 1967, yr oeddwn yn gweithio fel economegydd cynorthwyol i Nwy Prydain yn pencadlys Cymru yn Nhŷ Snelling, Caerdydd ac yr oeddwn yn mwynhau yn fawr y cwmni da oedd yno.

Ar ddydd Llun ar ôl cael fy newis i fod yn ymgeisydd daeth y newyddion allan bod person 24 oed! wedi'u ddewis i herio Gwynfor Evans ac ar unwaith roedd y wasg a diddordeb mawr yn wir – pam rhywun mor ifanc a chyda enw mor Gymreigedd?

Canodd y ffôn ac  roedd yna ohebydd y Daily Express yn Llundain ar y lein ac fe  aeth ymlaen ar unwaith yn gofyn y cwestiwn uchod. Roeddwn ddim yn gwybod p'un a oedd yn gobeithio i mi hael fy nal oddi ar fy ngard! ond ta beth yr oeddwn yn ddigon cyfrwys ynglyn a’r cyfryngau hyd yn oed y dydddiau hynny!. Atebais fy mod wedi fy enwi ar ol y Parchedig Gwynoro Davies, Pencader. Roedd gan fy mam a’m mam-gu lun mawr ar y mur o Genhadon Hedd Y Methodistiaid Calfinaidd 1912 gyda lluniau pen o 100 weinidogion.  

Yn wir roedd fy enw bob amser wedi bod yn ffynhonnell o ddadl ysgafn rhwng fy nhad a’i fam-yng-nghyfraith! Mae'n debyg nad oedd fy mam yn dda ar ôl fy geni ac felly fy mam-gu a aeth i gofrestru y genedigaeth. Naer roedd fy nhad wedi gadael cyfarwyddiadau yr oeddwn i’m galw'n – Glyndwr Gwynoro – ond nid gwnaeth fy mam-gu gan gwrthdroi y gorchymyn!

Yn ddiweddarach mewn bywyd, deuthum i fod yn hapus iawn gyda’i fersiwn hi!

Ah! dywedodd newyddiadurwr y Daily Express mae eich enw yn mynd llawer ymhellach yn ôl na hynny. Cymerwch olwg ar lyfr 'Ar bywyd Dewi Sant' dywedodd ac fe welwch eich enw ynddo.

Felly ffwrdd euthum i’r hen Lyfrgell Ganolog yng Nghaerdydd lle yr oedd wedi treulio cymaint o amser pan yn y brifysgol. HolYmholais o'r bobl yno am y llyfr bach hwn ac ar ôl tua 20 munud fe gyrhaeddodd o'r archifau. Yn wir roedd yn llyfr bach, hen iawn ac ynddo roedd fy enw – ynghyd â pedwar Saint eraill o Llanpumsaint!  

Mae'n debyg yr oeddynt yn bump o frodyr – Gwyn, Gwynno, Gwynoro, Ceithio a Celynin – ac roeddynt wedi cymdeithasau â Dewi Sant. Ni wn pa mor wir ond roeddwn yn ymfalchio yn yr hanes oedd yn y llyfr bach.  

Allaf ddweud fy mod yn wirioneddol falch iawn o fy enw, ac mae’r ffaith ei fod yn enw mor iddo fy helpu yn fy ngyrfa. Bron byth defnyddir fy cyfenw pan yn cyfeirio ataf.

Yr wyd wedi dod ar draws dau Gwynoro Jones arall. Y cyntaf oedd pan yn canfasio yn Cwmann ger Llanbedr Pont Steffan yn 1970. Pan curais ar y drws atebodd dyn a cyn dweud dim byd dywedodd ‘Gwynoro Jones? - cwrdd a Gwynoro Jones’. Yna yr wyf hefyd wedi darllen am rhywun yng Nghaerfyrddin ryw 30 mlynedd yn ôl gyda‘r enw.  

Felly ar Dydd Gwyl Dewi Sant daeth y digwyddiad unwaith eto yn ol i'r meddwl.